Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2010

NΑΟΜΙ ΚΛΑΙΝ:ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ ΣΤΟΝ ΜΙΛΤΟΝ ΦΡΙΝΤΜΑΝ (ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΛΗΤΕΙΑ)

Απο το βιβλιο της Ναομι Κλαιν,μια συντομη αναλυση του πως εξελιχθηκε το πραγμα απο την εποχη του Ανταμ Σμιθ,στη σημερινη επικρατηση παγκοσμιως της σχολης του Σικαγο,αυτης της νεοφιλελευθερης ασυδοσιας,αυτου του οικονομικου μιλιταρισμου που εχει εξοντωσει τις χωρες του πλανητη, μεσω πλασματικων χρεων και υποταγμενων κυβερνησεων.
Σε ολο το βιβλιο η Ναομι Κλαιν εξηγει το συγχρονο παγκοσμιο πολιτικο-οικονομικο status quo.Πως επικρατησε η νεοφιλελευθερη σκεψη της σχολης του Σικαγο του Φριντμαν και πως καταφερε να παραμερισει σιγα σιγα τις κευνσιανες πολιτικες και το κρατος Προνοιας που ανοικοδομηθηκε μεσα απο τα συντριμμια της κρισης του 1929(Ρουζβελτ και New Deal)
Αυτο μας φερνει μπροστα στο ερωτημα:Υπαρχει ο "Καπιταλισμος με Ανθρωπινο Προσωπο;"
Παρουσια του αντιπαλου δεους του Κομμουνισμου,ναι,υπηρχε.Τωρα ομως που επηλθε το "ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ" κ επικρατησε παντου το νεοφιλευθερο-καπιταλιστικο Ιδεωδες,ο Καπιταλισμος ριχνει τις μασκες του κ αποκαλυπτει το αποκρουστικο του προσωπο
(αλλα αυτο θα ειναι το θεμα αλλης αναρτησης..)

"Το κινημα που εγκαινιασε ο Μιλτον Φριντμαν τη δεκαετια του 1950 μπορει να κατανοηθει καλυτερα ως μια προσπαθεια του πολυεθνικου κεφαλαιου να κατακτηθουν εξαιρετικα κερδοφορα νεα εδαφη οπου δεν υπαρχει νομος,ενα εγχειρημα που ειχε εγκωμιασει ο Ανταμ Σμιθ,ο ιδεολογικος προγονος των σημερινων νεοφιλελευθερων,αλλα με μια διαφορα:Καθως δεν υπηρχαν πλεον τα "αγρια και βαρβαρα εθνη" για τα οποια ειχε μιλησει ο Ανταμ Σμιθ,οπου δεν ισχυε η δυτικη νομοθεσια,το κινημα του Μιλτον Φριντμαν επεδιωξε με συστηματικο τροπο να καταργησει τη νομοθεσια και τις ρυθμισεις στα σημερινα κρατη,ωστε να αναδημιουργησει την κατασταση ανομιας που υπηρχε παλαιοτερα.
Και ενω οι αποικιοκρατες της εποχης του Ανταμ Σμιθ πλουτισαν αποκτωντας "ακαλλιεργητες γαιες" με ενα "ασημαντο αντιτιμο",οι σημερινες πολυεθνικες βλεπουν τα κρατικα προγραμματα,τα δημοσια περιουσιακα στοιχεια και ο,τιδηποτε δε θα πρεπε να ειναι προς πωληση ως το νεο εδαφος που πρεπει να κατακτησουν:τα ταχυδρομεια,τα εθνικα παρκα,τα σχολεια,την κοινωνικη ασφαλιση,την αρωγη για φυσικες καταστροφες και ο,τιδηποτε αλλο εποπτευεται απο την δημοσια διοικηση*
(*Αdam Smith,THE WEALTH OF NATIONS,επιμ:Εdwin Cannan,Νεα Υορκη,Modern Library,1937,σ.532)

Για τη σχολη του Σικαγο,τα κρατη ειναι οι  νεες αποικιες τις οποιες οι εταιρειες πρεπει να λεηλατησουν με την ιδια ανηλεη αποφασιστικοτητα και ενεργητικοτητα που επεδειξαν οι κονκισταδοροι οταν μετεφεραν στην Ισπανια το χρυσο και ασημι των Ανδεων.Ενω ο Ανταμ Σμιθ εβλεπε γονιμα λειβαδια τα οποια θα μπορουσαν να μετατραπουν σε επικερδη αγροκτηματα,η Γουολ Στριτ βλεπει "χρυσες ευκαιριες" στο τηλεφωνικο δικτυο της Χιλης,στην αεροπορικη εταιρεια της Αργεντινης,στη πετρελαιακη βιομηχανια της Ρωσιας,στο συστημα υδρευσης της Βολιβιας,στις δημοσιες ραδιοσυχνοτητες των Ηνωμενων Πολιτειων,στα εργοστασια της Πολωνιας-ολα οικοδομημενα με δημοσιο χρημα,για να ξεπουληθουν στη συνεχεια για ενα  ασημαντο αντιτιμο*
(*Θελω να ευχαριστησω τον David Harvey για τις πληροφοριες του σχετικα με αυτη την αναλυση.David Harvey,A BRIEF HISTORY OF NEOLIBERALISM,Νεα Υορκη,Oxford University press,2005)
Eπιπλεον,υπαρχουν οι ευκαιριες πλουτισμου που δημιουργουνται με τον εξαναγκασμο των κρατων να προστατευουν με πατεντες και να βαζουν τιμη πωλησης σε μορφες ζωης και σε φυσικους πορους που ουδεποτε μεχρι σημερα ειχαν θεωρηθει εμπορευσιμα:σπορους,γονιδια,το διοξειδιο του ανθρακα στην ατμοσφαιρα.Αναζητωντας αοκνα νεα κερδοφορα εδαφη στο δημοσιο τομεα,οι οικονομολογοι της Σχολης του Σικαγο μοιαζουν με τους χαρτογραφους της εποχης της αποικιοκρατιας που εντοπιζουν νεες υδατινες οδους στον Αμαζονιο και σημαδευουν την τοποθεσια ενος ναου των Ινκας οπου υπαρχουν κρυμμενα  αποθεματα χρυσου.

Η διαφθορα ειναι ενα χαρακτηριστικο γνωρισμα της σημερινης καταστασης νεων εδαφων,οπως ηταν και κατα την εποχη του αποικιοκρατικου "πυρετου του χρυσου".Καθως οι πιο σημαντικες συμφωνιες ιδιωτικοποιησεων υπογραφονται παντα εν μεσω οικονομικων η πολιτικων κρισεων,δεν υπαρχει ποτε μια σαφης νομοθεσια η ενα αποτελεσματικο ρυθμιστικο πλαισιο-η περιρρεουσα ατμοσφαιρα ειναι χαοτικη,οι τιμες ειναι ρευστες,οι συνειδησεις των πολιτικων ΕΛΑΣΤΙΚΕΣ.
Αυτο που ζουμε εδω και 3 δεκαετιες ειναι η διαρκης επεκταση του καπιταλισμου,με τα συνορα των εδαφων που κατακτα να επεκτεινονται επειτα απο καθε κριση και να μετακινουνται προς τα εμπρος μολις αποκαθισταται η εννομη ταξη"

18 σχόλια:

  1. καλό ανάγνωσμα. Μόλις το ξεκίνησα, χάρις σε σένα.
    Αλλά...
    Άλλο ένα βιβλίο που δεν δίνει έμφαση στην ιδιοκτησία του χρήματος.
    Είμαστε χρεωμένοι, γιατί οι πολιτικοί μας έχουν συμφωνήσει να δανειζόμαστε το χρήμα, που έχουμε ανάγκη.
    Αυτό το απλό, το γράφει πουθενά; Ρωτάω, επειδή ειμαι ακόμα στην αρχή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Έτσι φαίνεται να ειναι...
    Για γράψε μου ποιό είναι το βιβλίο της Ναόμι Κλάιν και από ποιές εκδόσεις κυκλοφορεί...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. TO ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΣΟΚ,σquarelogic,απιστευτο βιβλιο,εξηγει τα παντα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. odyssey,η αληθεια ειναι οτι το βιβλιο δεν εμβαθυνει οσο θα ηθελες και δε φτανει μεχρι την ιδιοκτησια του χρηματος,τον ποιοι τοκινουνε κτλ
    Προσφερει ομως μιαπολυ καλη εξηγηση του τι διαδραματιζεται σημερα,με τον οικονομικο μιλιταρισμο,τη νεοφιλελευθερη χουντα της σχολης του Σικαγο και το πως εξαπλωθηκε σα γαγγραινα στον πλανητη,εξαφανιζοντας το κρατος προνοιας
    .
    Σε παει απο τη Χιλη του Πινοσετ μεχρι τη Ρωσια του Γελτσιν,Βραζιλια,Αργεντινη,Σρι Λανκα,Νεα Ορλεανη
    και σου δινει μια εικονα ενος μελλοντος που θα επικρατησουν οι ακραιες νεοφιλελευθερες ιδεες.

    Με λιγα λογια,δε ξερω αν ειναι τοσο ριζοσπαστικο και αποκαλυπτικο οσο θα ηθελες,
    αλλα και παλι,νομιζω οτι δε θα σε απογοητευσει.
    Ξεβρακωνει οσο τιποτα αλλο το ΔΝΤ και τις αποικιοκρατικες παρεμβασεις του,

    αν σε απογοητευσει παντως,θα σημαινει οτι σε εχω παρει στο λαιμο μου,οποτε,δεκτο καθε κραξιμο!Αλλα,δεν το πιστευω οτι θα γινει κατι τετοιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Παρότι το μισό έχω διαβάσει έως τώρα, Celin, "προσχωρώ" στον ενθουσιασμό σου.
    Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο!
    Και η Ν. Κλάϊν μιά φοβερά λεπτολόγος, ακούραστη συγγραφέας:
    Για όσους-όσες δεν τό έχουν διαβάσει ακόμα, αρκεί νομίζω να πω ότι οι παραπομπές σε άλλα κείμενα, βιβλία κλπ καταλαμβάνουν κάπου 80(!!!) από τις 700 σελίδες του βιβλίου.

    Δυό «ριζοσπαστικές», όπως τις αποκαλείς, επισημάνσεις θα προσθέσω στο όλο θέμα:

    * Η αντικοινωνική νοοτροπία και πραχτική του «ο χρήστης πληρώνει» {που έχει εμποτίσει πολύ περισσότερους από τους "εραστές" του νεοφιλελευθερισμού...} είναι κατ' εμέ ο ισχυρότερος "πυλώνας" της λεγόμενης ελεύθερης Αγοράς και όλων των κακών που έχει σωρεύσει στον κόσμο μας.

    * Πρέπει να ερευνήσουμε πώς και γιατί το ΧΡΗΜΑ από μέσο διευκόλυνσης των ανταλλαγών έχει γίνει το ίδιο εμπόρευμα.
    Θα παραθέσω μιά, ωραία κατ' εμέ, διασκευή παλιότερου ανέκδοτου:
    «Οι τέσσερις εξουσίες ήταν τρείς, οι εξής δύο, το χρήμα.

    Καλό μας κουράγιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ναπολεοντα,χαιρομαι πολυ που συμμεριζεσαι τον ενθουσιασμο μου.Εγω προχθες το τελειωσα.Εχω κανει σταυροφορια στο διαδικτυο για αυτο το βιβλιο,κανονικα οι εκδοτες του θα πρεπε να μου ξηγηθουν κανα φραγκο!!

    Αλλα ενταξει,θα αρκεστω στη τεραστια ηθικη ικανοποιηση οτι κ αλλοι ανθρωποι,ελπιζω πολλοι,θα διαφωτιστουν περι του νεοφιλελευθερου φασισμου που ερχεται αυτη τη φορα να επιβληθει μεσω της οικονομικης-αντι για φυλετικης-καθαροτητας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Πολύς ντόρος για αυτό το βιβλίο ρε παιδί μου.

    Λες να το αγοράσω;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. OΠΩΣΔΗΠΟΤΕ!!Μη σε τρομαζει το μεγεθος του,διαβαζεται πολυ ευκολα.Να σε προειδοποιησηω οτι ειναι κ πολυ ανατριχιαστικο,οτα περιγραφει με λεπτομερειες τα βασανιστηρια των Λατινοαμερικανων απο τις νεοφιλελευθερες χουντες.
    Εγω παντως σε αυτο το βιβλιο βρηκα πολλα πραγματα για να αντικρουω νεοφιλελευθερες μπουρδες,τρομερα χρησιμο θεωρητικο εργαλειο,
    γιατι οταν μιλας με καποιον που δεν ειναι αριστερος,δυστυχως αν τον ταραξεις στον Μαρξ και στον Ενγκελς,θα σου πει,"σταματα με επρηξες"

    Ενω αν του μιλησεις με επιχειρηματα απο το βιβλιο,θα σε ακουσει πολυ προσεκτικα.

    Ο,τι καλυτερο για τη ριζοσπαστικοποιηση στης μαζας.Κυκλοφορησε το φιλε,οπως κανω εγω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πολύ καλό κείμενο.
    Ο Άνταμ Σμιθ μιλούσε για μια δίκαιη ελεύθερη αγορά. Το κράτος δεν θα αναλάμβανε ρόλο επιχειρηματία (όπως έγινε στην Ελλάδα), αλλά ρυθμιστή, γιατί από τότε φαινόταν πως μια ασύδοτη (όπως είναι η σημερινή) αγορά θα οδηγούσε σε μονοπώλια και σε απληστία.
    Ο Σμιθ μάλιστα ήταν από τους πρώτους που επιτέθηκαν κατά των τραπεζών (τότε) και του τρόπου με τον οποίο εξέδιδαν ομόλογα.
    Επίσης ήταν από τους μεγάλους ανθρωπιστές της εποχής του, κάτι που δεν του πιστώνεται σήμερα, ως πατέρα του φιλελευθερισμού, γιατί ο όρος μας φέρνει ακριβώς στο μυαλό το έκτρωμα του νέο-φιλελευθερισμού.
    Αξίζει κανείς να διαβάσει το κείμενο του link από το New Yorker
    http://www.newyorker.com/arts/critics/books/2010/10/18/101018crbo_books_gopnik

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Φιλε/φιλη,κ εγω νομιζω οτι τα γραφει σωστα η Κλαιν εδω.Σε ευχαριστω για το λινκ του new yorker.
    Oντως στη συνειδηση των περισσοτερων,ο Ανταμ Σμιθ ξεκινησε το σημερινο μαυρο χαλι,ομως εσυ προσφερεις μια διαφορετικη οπτικη ματια,και δεν αμφιβαλλω οτι μπορει κ να εχεις δικιο,
    αλλωστε μονο αν διαβασουμε το wealth of nations,θα ειμαστε σε θεση να εχουμε αποκρυσταλλωμενη αποψη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Να προσθέσω λίγα πράγματα ακόμα για τον Άνταμ Σμιθ, ο οποίος κατά την άποψή μου αξίζει να διαβαστεί απροκατάληπτα από την αριστερά:
    1) Ο Μαρξ υπήρξε μεγάλος θαυμαστής του Άνταμ Σμιθ και θεωρούσε εαυτόν συνεχιστή και βελτιωτή.
    2) Ο Άνταμ Σμιθ προέβλεψε και στιγμάτισε στο έργο του τις στρατηγικές των εργοδοτών και δυσάρεστα φαινόμενα όπως την αποξένωση του εργαζόμενου από το προϊόν του και την συνωμοσία των εργοδοτών εναντίον της κοινωνίας, ενώ ξεσκέπασε την απάτη του "εργατικού κόστους".
    3) Ο Άνταμ Σμιθ ήταν άνθρωπος της εποχής του. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν οι μεγάλες βιομηχανίες, η παραγωγή και η βιοτεχνία ασκούνταν μόνο από τους πληβείους σε οικογενειακή βάση, ενώ το κράτος του μονάρχη και των ευγενών του είχε τον έλεγχο όλων των μεγάλων οικονομικών δραστηριοτήτων (Βασιλική εταιρεία των Δυτικών Ινδιών) επιβάλλοντας φόρους επι παντός του επιστητού (φόροι Μεγάλου Πέτρου στις γενειάδες και τα καφτάνια, φόροι στα παράθυρα κ.ο.κ.). Για εκείνα τα δεδομένα, η αποκρατικοποίηση και η μείωση των φόρων ήταν κάτι εξαιρετικά φιλολαϊκό και επαναστατικό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Προσυπογράφω αυτά που λέει ο penguin
    O Marx έτσι και αλλιως ποτέ δεν θεώρησε ότι έκανε παρθενογέννεση, είχε επηρρεαστεί απο άλλους θεωρητικούς, ακόμα και αρχαίους έλληνες φιλόσοφους.

    Ο Adam Smith εβαλε τα θεμέλια της ανάπτυξης των μετέπειτα οικονομικών θεωριών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Kαλως ορισες penguin!
    Πολυ χρησιμο κ διαφωτιστικο το σχολιο σου.Για να συμφωνει μαζι σου κ ο poexania,ειναι βεβαιο οτι αξιζει να διαβαστει ο Σμιθ απο την Αριστερα.
    Στο μυαλο μου ηταν κατι σα τον πρωτο νεοφιλελευθερο,αλλα απο οτι καταλαβαινω,μαλλον ηταν λογω της αγνοιας μου περι Σμιθ
    (μολονοτι το χω το wealth of nations,δεν εχω αξιωθει να του ριξω μια ματια!)

    Ετσι οπως τα λετε,δεν εχει σχεση με φασιστομουτρα τυπου Φριντμαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Απλα ο φιλελευθερισμός βρήκε ως υπόβαθρο τον σμιθ, όπως και πολλούς άλλους. Δεν έχω διαβάσει σμιθ, εχω διαβάσει για τον σμιθ κάποια πράγματα, είχα βρεί και ενα σαιτ που τα έλεγε συννοπτικά, κάτσε να στο στείλω.

    Είχα διαβάσει και για τις ανάγκες τις σχολής κάποια πράγματα επίσης(και της παλιάς μου σχολής και αυτής στην οποία σπουδάζω τώρα)

    εδω το άρθρο

    http://www.theseis.com/index.php?option=com_content&task=view&id=448&Itemid=29

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Βέβαια το ρυθμιστικό κράτος είναι ενα απο τα μεγαλύτερα ψέματα της φιλελεύθερης ιδεολογίας. Διότι ποιούς θα ρυθμύσει το κράτος; Εκείνους που έχουν τα μέσα παραγωγής; Με τι προσόντα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. η Ναομι Κλαιν ειναι καταπληκτικη, οποιος δεν το εχει υποψη του ας ριξει και μια ματια στο βιβλιο της 'Νο logo' εξισου σημαντικο και ουσιαστικα αυτο που την καθιερωσε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Σε ευχαριστω φιλε η φιλη,για τη προταση,αν εχει βγει στα Ελληνικα,θα το αγορασω και θα το προτεινω σιγουρα κ αυτο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή