Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

ΚΑΙ ΝΕΟ ΓΡΑΜΜΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΟΥ (του Αντονεν Αρτο)

Απο το βιβλιο "Η ΜΕΓΑΛΗ ΜΕΡΑ ΚΑΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΝΥΧΤΑ",
του Αντονεν Αρτο, μεταφραση Στεφανος Ευθυμιαδης, εκδοσεις: Αιγοκερως.




Αγαπητε...

Αυτη η εποχη ειναι για μενα βρομικη, κι αλλωστε ολες οι εποχες ειναι απαισιες στην κατασταση που βρισκομαι. Δεν μπορειτε να φανταστειτε σε ποιο βαθμο εχω στερηθει τις ιδεες. Δεν εχω καν τις ιδεες που θα μπορουσαν να ταιριαζουν με τη σαρκα μου, μ'αυτη την κατασταση μου του σκετου ζωου,
που εχει υποταχθει στα πραγματα και που αναπηδαει σε καθε επαφη μαζι τους.

Οσο για το διανοητικο ζωο, ας μη μιλαμε καθολου. Αυτο που θαυμαζω, αυτο που λαχταρω ειναι
το διανοητικο ζωο που ψαχνει, μα δεν ψαχνει για να ψαχνει. Το ζωο που ζει.
Δεν πρεπει το ολο συστημα της συνειδησης να χαλασει. Αυτο που με κανει να γελω με τους
ανθρωπους, με ολους τους ανθρωπους,, ειναι πως δε φανταζονται οτι το συνειδησιακο τους
συστημα χαλαει. Σε οποιαδηποτε διανοητικη εργασια και να αφεθουν, ειναι βεβαιοι για το
συστημα τους, Αυτο το συστημα που γεμιζει καθε σχισμαδα απο τις πιο μικρες, απο τις πιο
ανυποψιαστες διεργασιες τους, σ'οποιο σταδιο φωτισμου κι εξελιξης μεσα στο πνευμα και αν επιτευχθηκαν, αυτες οι διεργασιες. Δεν προκειται γι'αυτο, δεν προκειται καθολου γι'αυτο.
Γιατι αν θα'πρεπε να σκεφτομασταν για τη σκεψη μας, επομενο ειναι να μην υπαρχει μεσο
για να σκεφτουμε, να μην μπορουμε να αφοσιωθουμε σε μια διανοητικη διεργασια ανωτερη
απ'αυτο που ειναι ακριβως η σκεψη.
Κι οχι η αφιδρωση, η εκκριση του πνευματος, αλλα ο μηχανισμος αυτης της αφιδρωσης.

Νομιζω πως αρκετα επρηξα τους ανθρωπους, περιγραφοντας την πνευματικη μου κατασταση,
τη φρικτη ψυχικη μου κενοτητα, και σκεφτομαι πως εχουν δικαιωμα να περιμενουν απο μενα
κατι αλλο και οχι φωνες αδυναμιας και την απαριθμηση των ανικανοτητων μου,
ειδαλλως να σωπασω.
Μα το προβλημα ειναι ισα ισα οτι ζω. Αυτο που ειναι ικανο να αποσπασει τους ανθρωπους απο τη γη τους, απάυτη τη γη που'χει πηξει απο ενα πνευμα κλεισμενο στο καβουκι του,
ειναι αυτο που βγαινει απο το πεδιο της καθαυτο σκεψης, εκεινο που για μενα υπερβαινει
καθε πνευματικη σχεση. Λες και ειμαι ενας τυφλος αναμεσα στις ιδεες, καθε θεωρια που δε θα
ηταν χειροπιαστη, καθε απλη διακινηση των γνωστων φαινομενων μου ειναι απαγορευμενη,
αλλα για να δουμε τα πραγματα απο κοντα. Το κακο ειναι πως δεν βλεπω πια την καινοτομια η,
καλυτερα, την αναγκαιοτητα οποιασδηποτε διανοητικης διεργασιας. Δεν υπαρχει συγκρουση
μεσα στο πνευμα που να μου φαινεται ως το αποτελεσμα μιας Ιδεας, δηλαδη μιας δυναμωτικης
αναφλεξης των καινουριων δυναμεων.

Βρισκομαι στο σημειο οπου δεν αισθανομαι πια τις ιδεες ως ιδεες, ως συναντησεις πνευματικων πραγματων που εχουν μεσα τους το μαγνητισμο. το γοητρο, τη λαμψη της απολυτης πνευματικοτητας, αλλα ως σκετα αθροισματα των αντικειμενων. Δεν τις νιωθω πια, δεν τις βλεπω πια, δεν εχουν
πια τη δυναμη να με κλονισουν οπως εινα, και γι'αυτο πιθανον τις αφηνω να περνουν απο μεσα μου
χωρις να τις αναγνωριζω. Το συνειδησιακο μου συστημα εχει διαλυθει. Εχω χασει το πνευματικο
συναισθημα, το συναισθημα του τι ειναι καθαρα αντιληπτο η το αντιληπτο στροβιλιζεται
μεσα μου ως ενα συστημα απολυτως αποχωρισμενο που επειτα ξαναγυριζει στην σκια του.
Και σε λιγο, η αισθηση σβηνει. Και πλεει σαν ξεφτια απο μικες σκεψεις, μια περιγραφικη
εκλαμψη του κοσμου, και ποιου κοσμου!

Και στο μεσο αυτης της ακατονομαστης αθλιοτητας υπαρχει η θεση μιας αλαζονειας, που λες
και ειναι μια οψη της συνειδησης. Ειναι, αν θελουμε, η γνωση διαμεσου του κενου, κατι σαν μια σιγανη κραυγη που εκει που ανεβαινει, κατεβαινει. Το πνευμα μου ειναι ανοιγμενο απο την κοιλια,
και ειναι απο κατω που συσσωρευει μια σκοτεινη και ανερμηνευτη επιστημη, γεματη απο υπογειες
παλιρροιες, απο κουφια θεμελια, απο μια παγωμενη αναταραχη. Ας μην τα θεωρησουμε αυτα
σκετες εικονες. Θα ηταν προτιμοτερο να ειναι η μορφη μιας αποτροπαιας γνωσης.
Διαμαρτυρομαι, ομως, μονο και μονο, για οποιον μου επιτιμα τη σιωπη, ομως,
μια σιωπη πνευματικη τολμω να πω, μια σιωπη ομοια με τη συσταλμενη μου προσδοκια.




Δημοσιευτηκε στο La Revolution Surrealiste, τευχος 5, 15 Οκτωβρη 1925.



6 σχόλια:

  1. Διαβαζεις και σουρεαλιστες, celin;

    Ο Αρτω παντως εκτος του γκροτεσκ που χρησιμοποιουσε ως γνησιος ρεαλιστης:

    ''Το πνευμα μου ειναι ανοιγμενο απο την κοιλια,
    και ειναι απο κατω που συσσωρευει μια σκοτεινη και ανερμηνευτη επιστημη, γεματη απο υπογειες
    παλιρροιες, απο κουφια θεμελια, απο μια παγωμενη αναταραχη''.

    εχει και πολλα προοδευτικα στοιχεια που φαινονται και στο αποσπασμα αυτο:

    'Αυτο που θαυμαζω, αυτο που λαχταρω ειναι
    το διανοητικο ζωο που ψαχνει, μα δεν ψαχνει για να ψαχνει. Το ζωο που ζει.Δεν πρεπει το ολο συστημα της συνειδησης να χαλασει. Αυτο που με κανει να γελω με τους ανθρωπους, με ολους τους ανθρωπους,, ειναι πως δε φανταζονται οτι το συνειδησιακο τους συστημα χαλαει.
    Σε οποιαδηποτε διανοητικη εργασια και να αφεθουν, ειναι βεβαιοι για το συστημα τους''.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γεια σου Ελβα!
    Ναι, εχω διαβασει και Αρτω, και τα Μανιφεστα του Σουρεαλισμου του Μπρετον, και ενα βιβλιο για το Dada!
    Ξεφυλλιζα σημερα τα Μανιφεστα μπας κ βρω ενα συντομο αποσπασμα να ανεβασω..η αληθεια ειναι πως σημερα, θα βαριομουν να ασχοληθω με τον σουρεαλισμο, ο,τι διαβασα, το διαβασα πριν 6 με 7 χρονια.
    Αλλα απο Αρτω βρηκα αρκετα ενδιαφεροντα αποσπασματα, ισως αργοτερα ανεβασω κι αλλα.


    Ωραιος τυπος ο Αρτω, καθαρα sui generis περιπτωση. Ανησυχο πνευμα. Τελικα, δε μπορεσε να ταιριαξει πουθενα, ουτε καν με τους σουρεαλιστες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Eτσι ειναι οι ''sui generis'' ανθρωποι και τα ..ανησυχα πνευματα. Δε χωραν πουθενα, οπως λενε και ''οι Τρυπες''!
    Nα κι ενα ακομη μουσικο αφιερωμα που θα μπορουσες να κανεις, celin! Mη μου πεις οτι δεν ακουγες, κατι χρονια πριν, Τρυπες; :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ελβα, ενα απο τα επομενα μουσικα ποστ, θα ειναι σιγουρα τοπ 15 ελληνικης ροκ μουσικης!
    Εννοειται οτι ακουγα κι ακουω ακομα το μεγαλο αυτο γκρουπ του Αγγελακα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δεν έχω διαβάσει Αρτώ,μ άρεσε αυτό το απόσπασμα που παρέθεσες.
    Και βέβαια συμφωνώ απόλυτα και με την Ελβα.Οντως τα ανήσυχα πνεύματα δεν χωράν πουθενά....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Χαιρομαι που σου αρεσε, η αληθεια ειναι πως ο Αρτω ειναι κατι πολυ διαφορετικο απο αυτο που εχουμε συνηθισει στη Λογοτεχνια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή