ΠΩΣ Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩ ΕΔΩΣΕ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΝΑ ΠΙΟΥΝ ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΙΠΟΥ ΝΟΤΟΥ (ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ)

Ενα εκπληκτικο και πολυ σημαντικο αρθρο του Πανου Παναγιωτου, απο το νεο βιβλιο του "ΤΟ ΤΑΝΓΚΟ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΟΛΠΟ". Ειμαι στη μεση του βιβλιου και πιστευω οτι αξιζει να διαβαστει, αξιζει τον χρονο και το χρημα. Ο Παναγιωτου ειναι χρηματιστηριακος τεχνικος αναλυτης.
Ανθρωπος των αγορων, καποιος που απο οτι φαινεται, γνωριζει καλα το αντικειμενο του.
Εδω το πρωτο μερος του αρθρου, αυριο ακολουθει το δευτερο.
Ο τιτλος της αναρτησης, οπως και οι υπογραμμισεις, δικες μου. Ο τιτλος του κεφαλαιου απο τον Παναγιωτου ειναι ο εξης: ΕΥΡΩ- ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΑΔΑ: ΣΠΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΤΑΜΠΟΥ.

Συμφωνα με την ερευνα της Κεντρικης Τραπεζας του Σαν Φραντσισκο που ειδαμε νωριτερα, σε περιπτωση που μια χωρα, ενω βρισκεται εν μεσω ενος κυκλου πιστωτικης επεκτασης, βιωσει επιπλεον και αυξηση στην εισροη κεφαλαιων απο το εξωτερικο, οι τιμες κατοικιας (και αλλων περιουσιακων στοιχειων) παρουσιαζουν ακομα μεγαλυτερη ανατιμηση. Αυτο συμβαινει διοτι η εισροη κεφαλαιων πιεζει τα επιτοκια χαμηλοτερα, διευκολυνοντας το δανεισμο και κανοντας το χρημα φτηνοτερο και περισσοτερο.
  Αυτο ακριβως συνεβη και στην περιπτωση της Ελλαδας, της Πορτογαλλιας, της Ισπανιας,
 της Ιταλιας και της Ιρλανδιας, οι οποιες, υιοθετωντας το Ευρω, εγιναν αποδεκτες εισροης κεφαλαιων απο γερμανικες κι αλλες ευρωπαικες τραπεζες.
  Μετα το σπασιμο της χρηματιστηριακης φουσκας στις μετοχες τεχνολογιας και τηλεπικοινωνιων στη Γερμανια, οι τραπεζες και η οικονομια της χωρας αντιμετωπισαν μια δυσκολη οικονομικη συγκυρια. Οι τραπεζες, στην προσπαθεια τους να την ξεπερασουν και να αυξησουν την κερδοφορια τους, στραφηκαν στα ομολογα των νεων κρατων της Ευρωζωνης, και κυριως του Νοτου, για τα οποια θεωρησαν πως πλεον ειχαν απαλλαγει απο το νομισματικο ρισκο και απο το ρισκο του πληθωρισμου.

Μεχρι την υιοθετηση του Ευρω, τα ομολογα των κρατων αυτων εκδιδονταν πρωτευοντως σε τοπικο νομισμα και δευτερευοντως σε δολαριο, γεγονος που συνεπαγοταν οτι οι επενδυτες αποδεχονταν την αναληψη του συνδεομενων με τα νομισματα ρισκου, το οποιο στην περιπτωση των τοπικων νομισματων ηταν ιδιαιτερα μεγαλο. Για παραδειγμα, σε ολη τη διαρκεια της δεκαετιας του '80 και του '90 η χρηματιστηριακη ισοτιμια της δραχμης εναντι του δολαριου και των κυριοτερων διεθνων νομισματων μειωθηκε θεαματικα, καθως οι κυβερνησεις της Ελλαδας επετρεπαν τη χρηματιστηριακη υποτιμηση της αξιας της δραχμης προκειμενου να καλυψουν την αποτυχια τους να δημιουργησουν ανταγωνιστικοτητα και να μειωσουν τα ελλειμματα.
  Οι κατοχοι ελληνικων ομολογων επομενως εβλεπαν την αξια της επενδυσης τους να μειωνεται αναλογα με τη μειωση της αγοραστικης δυναμης της δραχμης. Προκειμενου, λοιπον, να δανεισουν στην Ελλαδα, ζητουσαν επιπλεον επιτοκιο ως αντισταθμισμα του νομισματικου ρισκου που αναλαμβαναν, και οι κυβερνησεις δεν ειχαν κανενα προβλημα να το καταβαλουν, αφου αντισταθμιζαν το κοστος με την υποτιμηση της αξιας της δραχμης.

Με τον ιδιο τροπο, καθως ο πληθωρισμος στο διαστημα αυτο ηταν ιδιαιτερα υψηλος, οι αγοραστες ελληνικων ομολογων ζητουσαν την προσθηκη ενος ποσοστου στο επιτοκιο των ομολογων που αγοραζαν ως αντισταθμισμα στον προκυπτοντα απο τον πληθωρισμο κινδυνο. Οι ελληνικες κυβερνησεις για ακομα μια φορα δεν ειχαν προβλημα να καταβαλουν αυτο το ποσοστο, αφου ο αυξημενος πληθωρισμος αντισταθμιζε το επιπλεον κοστος.
  Με την υιοθετηση ομως του Ευρω ολα τα παραπανω αλλαξαν, και λαμβανοντας ως παραδειγμα την Ελλαδα, το παλιο χρεος της μετατραπηκε σε ευρω, ενω το νεο χρεος που εξεδιδε ηταν επισης στο νεο ευρωπαικο νομισμα. Αυτο σημαινε πως οι τραπεζες, και κυριως οι ευρωπαικες, ξαφνικα απαλλαχτηκαν απο το νομισματικο ρισκο αλλα και απο το ρισκο του υψηλου πληθωρισμου. Ωστοσο,
τα επιτοκια δε μειωθηκαν ταυτοχρονα με την εξαλειψη αυτων των ρισκων, με αποτελεσμα οι γερμανικες, γαλλικες, ελβετικες και αλλες τραπεζες να εχουνν την πρωτοφανη δυνατοτητα να αγορασουν ομολογα χωρις ρισκο αλλα με πολυ υψηλο επιτοκιο, ακομα και 400% μεγαλυτερο απο αυτο που μπορουσαν να βρουν στη Γερμανια, τη Γαλλια η τις ΗΠΑ.

Η ξεφρενη κερδοσκοπια ωστοσο ξεκινησε την περιοδο λιγο απο πριν την υιοθετηση του ευρω, καθως οι μεγαλες τραπεζες μπορουσαν να αγορασουν ομολογα στην φτηνη δραχμη (και σε αλλα εθνικα νομισματα), γνωριζοντας πως θα πληρωθουν στο ακριβο και σκληρο ευρω, αφου η Ελλαδα (και αλλες χωρες) θα εντασσονταν σε λιγα χρονια στην Ευρωζωνη. Απο τη στιγμη που η Ελλαδα αποφασισε την ενταξη της στηνν Ευρωζωνη και που η Ευρωπη φερεται να της εδωσε το πρασινο φως μεχρι τη στιγμη που η Ελλαδα πραγματι υιοθετησε το ευρω, περασαν περισσοτερα απο πεντε χρονια. Στο διαστημα αυτο, οι μεγαλες ευρωπαικες τραπεζες ειχαν την ευκαιρια για την κερδοσκοπικη επενδυση της ζωης τους: να αγορασουν ομολογα σε δραχμη με πολυ υψηλα επιτοκια και να πληρωθουν σε ευρω.
   Στην πραγματικοτητα, παρα το γεγονος πως ο δανεισμος γινοταν σε δραχμη, εφοσον στο μελλον θα ακολουθουσε η μετατροπη των δανειων σε ευρω, η Ελλαδα ηταν σα να δανειζοταν κατα ενα ποσοστο σε συναλλαγμα, ακριβως οπως συμβαινει με τις υπο αναπτυξη χωρες της Λατινικης Αμερικης,
τις οποιες οι δανειστες δεν εμπιστευονται να δανεισουν στο εθνικο τους νομισμα, και τους δανειζουν σε δολαριο. Ετσι, ανεξαρτητα απο την κακη οικονομικη κατασταση στην οποια βρισκοταν η Ελλαδα το δευτερο μισο της δεκαετιας του '90, παρα τα υψηλα ελλειμματα και το πανω απο 100% ως ποσοστο του ΑΕΠ κρατικο χρεος και παρα τα οσα διαχρονικα και διαρθρωτικα προβληματα της χωρας,
οι ευρωπαικες τραπεζες γινονταν ολο και πιο προθυμες να της δανεισουν χρηματα, αφου θα τα λαμβαναν πισω σε ευρω με εξαιρετικα ευνοικα επιτοκια.

Αυτο που οι ελληνικες κυβερνησεις δεν κατανοησαν η αν κατανοησαν, παρεβλεψαν να το εξηγησουν και στους Ελληνες πολιτες ειναι οτι το ευρω "υιοθετηθηκε" μεν απο την Ελλαδα, αλλα δε δημιουργηθηκε απο αυτη, και ετσι δεν προκειται για ελληνικο νομισμα αλλα για νομισμα της Γερμανιας και της Γαλλιας, το οποιο αντικατεστησε κατα κυριο λογο το μαρκο και επιτραπηκε να χρησιμοποιησει και η Ελλαδα. Το ευρω υπηρχε πριν απο την υιοθετηση του απο την Ελλαδα.
Για την ακριβεια, ευρωπαικες νομισματικες ενωσεις υπηρχαν απο τα τελη της δεκαετιας του '70, χωρις τη συμμετοχη της Ελλαδας σε καμια απο αυτες, αλλα παντα με τη συμμετοχη της Γαλλιας και, φυσικα, της Γερμανιας στον κεντρικο ρολο.

    Η προοπτικη υιοθετησης του Ευρω και η πολιτικη δεσμευση των ελληνικων κυβερνησεων για εισοδο της χωρας στην Ευρωζωνη παση θυσια ανοιξαν την πορτα στην κερδοσκοπικη πρακτικη των ευρωπαικων τραπεζων χρονια πριν απο την καταργηση της δραχμης. Κατα καποιο τροπο, οι ελληνικες κυβερνησεις εδωσαν στους κερδοσκοπους και στις κερδοσκοπικα λειτουργουσες ευρωπαικες τραπεζες το υπερτατο δωρο, τη γνωση του μελλοντος, η οποια τους εξασφαλισε μεγαλα και σιγουρα κερδη. Σε ανταλλαγμα, οι ελληνικες κυβερνησεις εξασφαλισαν εισροες κεφαλαιων
 και τη δυνατοτητα να αντλουν οσα δανεικα χρηματα επιθυμουσαν χωρις κανεις να ενδιαφερεται για τη βιωσιμοτητα η μη του ελληνικου χρεους. Το τιμημα ηταν απλο: η χωρα επρεπε οπωδηποτε να υιοθετησει το ευρω, παραχωρωντας ολα τα νομισματικα οπλα της, ανεξαρτητως του αν ειχε προετοιμαστει η οχι καταλληλα για μια τετοια ιστορικη αλλαγη.

Eτσι, χωρες οπως η Ελλαδα βρεθηκαν να χανουν οχι μονο τον ελεγχο επι της νομισματικης πολιτικης τους αλλα και τον ελεγχο στα ελλειμματα και το χρεος τους, εξασφαλιζοντας ωστοσο αστειρευτη δανειοληψια. Παραλληλα, οι τραπεζες βρηκαν εναν επενδυτικο παραδεισο τον οποιο εσπευσαν να εκμεταλλευτουν, μεταφεροντας κεφαλαια απο το κεντρο της Ευρωπαικης Ενωσης, οπου δεν ηταν χαμηλο μονο το επενδυτικο ρισκο στα κρατικα ομολογα αλλα και τα επιτοκια τους,
στην ευρωπαικη περιφερεια, οπου ενω το επενδυτικο ρισκο μειωνοταν, τα επιτοκια ομως παρεμειναν πολυ υψηλα.
  Η μεταφορα ωστοσο δανεικων κεφαλαιων απο το ευρωπαικο κεντρο προς την ευρωπαικη περιφερεια τροφοδοτησε τη φουσκα των περιουσιακων στοιχειων και της αγορας κατοικιας σε πολλα κρατη και προκαλεσε αυξηση των ελλειμματων και του χρεους, οπως εξηγει η μελετη της Κεντρικης Τραπεζας του Σαν Φραντσισκο. Η κατασταση αυτη συνεχιστηκε για πολλα χρονια με τις γερμανικες τραπεζες να καταγραφουν ευκολα και μεγαλα κερδη. αγοραζοντας υψηλοτοκα ομολογα της ευρωπαικης περιφερειας σε μια περιοδο που τα κρατη αυτα οχι μονο δεν ειχαν αναγκη απο επιπλεον δανειακη ρευστοτητα, αλλα κανονικα επρεπε να λαβουν μετρα να τη περιορισουν.

Ελλειψει θαραλλεας πολιτικης αντιμετωπισης αυτης της καταστασης στην Ελλαδα και τις υπολοιπες ευρωπαικες χωρες του Νοτου, επιτραπηκε στις γερμανικες (και τις γαλλικες, ελβετικες κλπ)
τραπεζες να κερδοσκοπησουν με τα ελληνικα, ιρλανδικα, πορτογαλλικα, ισπανικα και ιταλικα ομολογα, εξωθωντας την αυξηση των τιμων των περιουσιακων στοιχειων στις χωρες αυτες στα ακρα.
Η θεαματικη αυξηση της ρευστοτητας συντομα ελαβε πανευρωπαικες διαστασεις και η ζωνη του ευρω αρχισε να βιωνει μια κατασταση φουσκας, απο την οποια επηρεαστηκαν ολα τα κρατη, με τη Γερμανια να αποτελει τη μεγαλυτερη εξαιρεση.