ΜΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Απο το βιβλιο της Nancy McWilliams,"ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ",μτφρ:Αντωνια Καραμπετσου,ΕΚΔΟΣΕΙΣ:ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ      

                    ΜΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ

Μια απο τις στρατηγικες που εχουν τη δυνατοτητα να χρησιμοποιουν οι ανθρωποι για την αντιμετωπιση των αγχογονων και αλλων οδυνηρων καταστασεων,ειναι η μονωση του συναισθηματος απο το γνωστικο περιεχομενο μιας καταστασης.Με πιο τεχνικους ορους,το συναισθηματικο στοιχειο μιας εμπειριας η μιας ιδεας ειναι δυνατον να διαχωριστει απο τη γνωστικη του διασταση.Η μονωση του συναισθηματος ως αμυνα,εχει μεγαλη αξια:οι χειρουργοι δεν θα ηταν σε θεση να εργαζονται αποδοτικα εαν διαρκως τους απασχολουσε η αγωνια των ασθενων τους,η προσωπικη τους αποστροφη,η δυσφορια η ο σαδισμος τους την ωρα που χειρουργουν καποιον  ασθενη.Ουτε στρατηγοι θα ηταν σε θεση να σχεδιασουν μια μαχη ενα τους απασχολουσε διαρκως η φρικη του πολεμου.Ουτε ομως και οι αστυνομικοι θα μπορουσαν να διερευνουν βιαια εγκληματα χωρις να καταρρακωνονται ψυχικα.

Σε κοινωνικο επιπεδο η λειτουργια της μονωσης του συναισθηματος αποδιδεται με τον ορο "ψυχικο μουδιασμα" (psychic numbing),που επινοησε ο Lifton (1968).Mε τον ορο αυτον επεξηγειται η συνεπεια μιας καταστροφης που υφισταται το ατομο.Οι θεραπευτες που εργαστηκαν με επιζησαντες του Ολοκαυτωματος αναφερουν οτι εμειναν αναυδοι απο τον ξυλινο λογο που χρησιμοποιουσαν αυτοι οι ανθρωποι οταν περιεγραφαν τις φρικαλεοτητες που ειχαν υποστει και οι οποιες ξεπερνουσαν καθε φαντασια.Ο πολιτικος επιστημονας Herman Kahn (1962) εγραψε ενα πολυ σημαντικο βιβλιο για τα πιθανα αποτελεσματα μιας πυρηνικης καταστροφης.Εκεινο που προκαλει εντυπωση στο βιβλιο του ειναι οτι οι πιο φρικτες συνεπειες της ατομικης καταστροφης περιγραφονται λεπτομερως με εναν αποστασιοποιημενο,σχεδον κεφατο τροπο.Αν κ σε ακραιες καταστασεις η μονωση εχει μια πραγματικα προσαρμοστικη αξια για το ατομο,η αμυνα αυτη βρισκεται ενα βαθμο πιο πανω απο τη Διασχιση:η οδυνηρη εμπειρια δεν εξαλειφεται εξ ολοκληρου απο τη συνειδηση,αποκοπτεται ομως απο το συναισθηματικο της νοημα.

Η μονωση μπορει επισης να γινει μια κεντρικη αμυνα του ατομου ακομη κ χωρις προηγουμενα τραυματικα γεγονοτα,μεσω καποιας συγκεκριμενης ανατροφης που δεχεται το παιδι σε συνδυασμο με την ιδιοσυγκρασια του.Ολοι εχουμε γνωρισει μερικους ανθρωπους οι οποιοι ισχυριζονται οτι δεν εχουν συναισθηματικες αντιδρασεις απεναντι σε πραγματα που οι υπολοιποι απο εμας αντιδρουμε με εντονα συναισθηματα.Αυτοι οι ανθρωποι μερικες φορες θεωρουν τη κατασταση τους πλεονεκτημα και εξιδανικευουν την αποκλειστικη εκφραση λογικων σκεψεων απο μερους τους.Ο θαυμασμος του πολιτισμου μας για αυτη την ικανοτητα διαχωρισμου του συναισθηματος απο τη λογικη φαινεται στη πραγματικη αφοσιωση του τηλεοπτικου κοινου στο "STAR TREK" και ειδικοτερα στον χαρακτηρα του Spock.Το γεγονος οτι η μονωση θεωρειται μια μαλλον αμυντικη και οχι φυσικη διαθεση φαινεται απο την αποφαση των συγγραφεων της σειρας να προσδωσουν στον Mr.Spock, μια λανθανουσα συναισθηματικη πλευρα,οι καταβολες της οποιας εντοπιζονται στη γηινη μητερα του.

Συμφωνα με τους ψυχαναλυτικους στοχαστες,η μονωση ειναι η πιο πρωτογονη "διανοητικη" αμυνα και το βασικο στοιχειο της ψυχολογικης λειτουργιας ,μηχανισμων οπως η διανοητικοποιηση,η εκλογικευση και η ηθικοποιηση...Το κοινο χαρακτηριστικο τους ομως ειναι η αποπομπη στο ασυνειδητο των προσωπικων συναισθηματικων επιπτωσεων καθε καταστασης,ιδεας η γεγονοτος.Οταν η βασικη αμυνα ενος ατομου ειναι η μονωση και το προτυπο ζωης του αντανακλα την υπερεκτιμηση της σκεψης κ την υποτιμηση του συναισθηματος,τοτε ο χαρακτηρας του αποκαλειται ψυχαναγκαστικος.



                           ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Διανοητικοποιηση ειναι ο ορος που χαρακτηριζει μια πιο εξελιγμενη παραλλαγη της μονωσης του συναισθηματος απο τη νοηση.Η  τυπικη δηλωση ενος ατομου που χρησιμοποιει τη μονωση ειναι οτι δεν εχει συναισθηματα,ενω το ατομο που χρησιμοποιει τη διανοητικοποιηση κανει μεν λογο για συναισθηματα αλλα με εναν τροπο ο οποιος μοιαζει να στερειται συναισθηματος.
Για παραδειγμα,το σχολιο "ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΚΟ,ΛΟΙΠΟΝ,ΕΧΩ ΘΥΜΩΣΕΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟ..",ειπωμενο με εναν ανεμελο αποστασιοποιημενο τονο,αποκαλυπτει ουσιαστικα οτι,παρολο που η ιδεα της βιωσης ενος συναισθηματος του θυμου γινεται θεωρητικα αποδεκτη απο το ατομο,η πραγματικη εκφραση αυτου του συναισθηματος συνεχιζει να εμποδιζεται.Οταν κατα τη διαρκεια της ψυχαναλυσης οι ασθενεις προχωρουν σε διανοητικοποιησεις για τη θεραπεια τους,εχουν τη ταση να αναφερουν τις εμπειριες τους απο αυτην (εννοει:τη θεραπεια)
με εναν τονο που μοιαζει περισσοτερο με μεταδοση μετεωρολογικου δελτιου της ψυχης τους παρα με αποκαλυψη καποιου σημαντικου γεγονοτος με συναισθηματικη απηχηση.Στη προεδρικη καμπανια του 1988 οταν ο Μαικλ Δουκακης ερωτηθηκε σχετικα με την αντιδραση του σε εναν υποθετικο βιασμο της συζυγου του,ηρθε αντιμετωπος με την περιφρονηση του κοινου λογω της αμυνας της διανοητικοποιησης που χρησιμοποιησε

(ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΔΙΚΙΑ ΜΟΥ:
Η ΨΥΧΑΝΑΛΥΤΡΙΑ McWILLIAMS,ANAΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΕΤΑΙ ΟΤΙ ΣΤΟΙΧΙΣΕ ΣΤΟΝ ΔΟΥΚΑΚΗ ΤΗ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ,ΟΤΑΝ ΣΕ ΕΝΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΟ DEBATE ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ GEORGE BUSH,TOY EΓΙΝΕ Η ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝ ΘΑ ΖΗΤΟΥΣΕ ΤΗ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΟΤΙΘΕΜΕΝΟ ΒΙΑΣΜΟ Κ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΟΥ ΤΟΥ.
Κ ΕΚΕΙΝΟΣ,ΠΑΡΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΣΤΑΘΕΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ,
-ΟΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΚΑΤΑ,ΟΙ ΡΕΠΟΥΜΠΛΙΚΑΝΟΙ ΕΙΝΑΙ ΥΠΕΡ-
ΑΠΑΝΤΗΣΕ ΑΤΑΡΑΧΟΣ ΟΤΙ ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ,ΟΧΙ,ΔΕ ΘΑ ΖΗΤΟΥΣΕ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΟΛΟΦΟΝΟ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΟΥ ΤΟΥ.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΥΤΗ ΣΟΚΑΡΕ ΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΚΑΙ ΛΕΓΕΤΑΙ ΟΤΙ ΟΔΗΓΗΣΕ ΣΤΗΝ ΗΤΤΑ ΤΟΥ ΔΟΥΚΑΚΗ,Ο ΟΠΟΙΟΣ ΜΕΧΡΙ ΤΟΤΕ ΠΡΟΗΓΟΥΤΑΝ ΣΤΙΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ BUSH)

H διανοητικοποιηση χειριζεται τη συνηθισμενη συναισθηματικη υπερφορτωση με τον ιδιο τροπο που η μονωση χειριζεται την τραυματικη υπερδιεγερση.Η ικανοτητα ενος ατομου να μπορει να σκεπτεται λογικα σε μια συναισθηματικα φορτισμενη κατασταση ειναι ενδεικτικη της υπαρξης ενος ισχυρου Εγω,και στον βαθμο που οι συναισθηματικες πτυχες της καταστασης υφιστανται τελικα επεξεργαια και καταληγουν σε συναισθηματικη αναγνωριση,η εν λογω αμυνα λειτουργει εποικοδομητικα.Πολλοι ανθρωποι αισθανονται οτι εχουν κανει ενα αλμα στην ωριμανση της προσωπικοτητας τους οταν βλεπουν οτι κατω απο ψυχοπιεστικες καταστασεις ειναι ικανοι να αντιδρουν με διανοητικοποιηση και οχι με μια παρορμητικη,αντανακλαστικη αντιδραση.
Οταν ομως ενα ατομο φαινεται οτι δεν εχει την ικανοτητα να απομακρυνθει απο μια αμυντικη,χωρις συναισθημα θεση,οπως συνεβη με τον κυριο Δουκακη,τοτε οι αλλοι διαισθανονται οτι δεν ειναι ειλικρινες.Το σεξ,ο αστεισμος,η καλλιτεχνικη εκφραση και αλλες ευχαριστες μορφες παιχνιδιου των ενηλικων μπορει να απουσιαζουν χωρις λογο σε ενα ατομο που εχει μαθει να εξαρταται απο τη διανοητικοποιηση για να αντιμετωπιζει τη ζωη.